Wat we voorleven, wordt nageleefd.

Wat we voorleven, wordt nageleefd.

Vandaag zit ik ergens een heerlijke, zelfgemaakte ijsthee te drinken. Alsof dat er toe doet. Al genietend verslik ik me bijna, als uit het niets een jonge moeder tekeer gaat tegen haar zoontje. Pardoes laat hij zijn drinken uit z’n handen vallen. En met hem, vallen de aanwezigen om hen heen soort van stil. De meesten hebben een geschrokken blik. Net als ikzelf. De moeder lijkt ons niet op te merken en zet haar tirade voort. Ik lever op dat moment een klein, innerlijk dialoog met mezelf. Moet ik iets doen? Zeggen? Naar het jongetje toegaan? Ik voorspel dat de moeder haar woede dan op mij botviert. En verander daarmee iets voor de jongen? In boosheid ontvangt ze zo ie zo niet; oren zijn dicht. Het kind loopt weg van zijn moeder. Zo jong als ie is, weet hij kennelijk al hoe hij zich in veiligheid moet stellen. Terugtrekken. Oké, ik vul het in. Wellicht is het een éénmalig incident. Echter, wat we doen, doen we vaker dus ik vrees het ergste. Voel me machteloos. Ik zou de hele kinderwereld willen redden van agressie, geweld, misbruik, pesten, genegeerd worden enzovoort. Ik hoor een stem in mij die zegt; ‘iedereen heeft recht op zijn eigen spirituele lessen’. Ja lekker dan. Kunnen we die van jonge, kwetsbare, afhankelijke kinderen dan even overslaan?! Dat spirituele pad kan ook nog als ze ouder zijn. Steviger in zichzelf. Bewuster. Ik denk aan mijn eigen kinderen. Die hebben in ieder geval de liefde, zorg en beschikbaarheid van twee imperfecte ouders die van hen houden. Hun jonge levenspad heeft echter vol pittige, diepe en minder diepe kuilen gezeten. Ik had ze daar graag voor willen beschermen. Tegelijkertijd denk ik aan hoe ze nu zijn. Jong volwassen en met een bewustzijn en houding waar ik met een mengeling van verwondering en bewondering naar kijk. Mijn zoon zei vorige week in de auto; ‘mam, ik hoop dat ik ergens in de tijd in staat ben om te vergeven’. Refererend naar iets wat voor hem en zijn zus veel impact heeft gehad. Hij vervolgt; ‘ik ben daar nog niet. Voel nog boosheid als ik er aan denk. Maar het lijkt me dat ik mezelf daar zo mee help als ik kan vergeven’. Ik luister in stilte en voel een innerlijk vlammetje branden. Het komt goed. Het is goed. 

In retrospect had ik de moeder kunnen vragen of ik iets voor haar kon betekenen. Ik had het jongetje een aai over zijn bol kunnen geven. Ik deed niets. Onzeker over de situatie, onzeker over mijn eigen stevigheid op dat moment en ook over mijn eigen veiligheid. De ‘had ik maar…’ is weinig zinvol. Toch had ik voor deze mevrouw, het jongetje en mezelf gewenst dat ik een reikende hand had kunnen uitsteken. Dat ik de vrouw het gevoel had kunnen geven dat ze niet alleen is. En het jongetje het gevoel kunnen geven dat hij ertoe doet. Maar ja, dat is achteraf.

Wat betreft het jongetje. Ik hoop voor het jongetje dat de tijd hem wijze lessen brengt. Dat ie genoeg mensen om zich heen heeft, die hem doen realiseren dat hij niet zijn onhandige gedag is. Die hem laten voelen dat er onvoorwaardelijk van hem wordt gehouden. Dat ie, ergens in zijn stille afzondering – waar het veilig is voor hem – het besef heeft dat de boosheid van zijn moeder niet van hem is maar van haar. En dat hij waardevol is. Ook al geeft zijn moeder hem (bij momenten) een andere gevoel.

En wat betreft de moeder zelf? Ik weet niet wat ze die dag allemaal heeft meegemaakt waardoor ze zich moest uitleven op haar zoontje. Is haar relatie geëindigd? heeft ze de belastingdienst in haar nek? of gewoon een slechte dag? Ergens heb ik met haar te doen. Hoe moet ze naar zichzelf kijken als zichzelf zo zou zien? Schaamte? Minachting? Ik vul het allemaal in en zal de antwoorden niet kennen. Tegelijkertijd is ook zij is niet haar gedrag. Ik wens voor haar dat ze naar zichzelf kan kijken met mededogen en zich durft af te vragen welke onverdraagzame pijn verscholen ligt achter zoveel verbaal geweld. 

Elk kind wordt compleet op deze wereld gezet. Als wij als ouders ons niet compleet voelen, zullen we onbewust en in vele gevallen niet bedoeld, een deel van de compleetheid opeisen van onze kinderen. Wij vullen ons dan met hun liefde en hun loyaliteit. Ten koste van hun waardigheid en heelheid. En zo zetten we patronen van generatie op generatie voort. Er is echter altijd herstel mogelijk. Elke dag kun je als moeder, als vader, kiezen om daarin andere keuzes te maken. Het vraagt zelfrespect, toewijding en moed om jezelf daarvan bewust te worden en daar verantwoordelijkheid te nemen. Stel jezelf die eerste vraag; wat wil ik mijn kind aan waardevols meegeven in dit leven? Vandaag is namelijke een goede dag om te starten met dat waardevolle voor te leven.

Gelukkig! Ik ben single

Gelukkig! Ik ben single

Iedereen is single. Hoewel we hopen op, verlangen naar en bidden voor die ene ware andere, is onze natuurlijke staat van zijn ons alleen zijn. We hebben ouders, broers en/of zussen, vriendschappen en geliefden, maar er is niemand die onze alleenheid opheft. Niemand kruipt in onze huid en niemand voelt exact wat wij voelen. En dat is maar goed ook. Ons alleen zijn is hét moment om uit te vinden waar we naartoe willen in ons leven en wie we zijn. Er is geen omstandigheid die zó geschikt is om te ontdekken, te ervaren en in beweging te zijn. Omarm het gegeven dat je één persoon bent, alleen in je uniekheid, alleen in alles wat je voelt en denkt. Een wereld van vrijheid, rust en zelf-acceptatie ligt voor handen. In dit artikel neem ik je mee in de waarden, lusten en lasten van het leven als single.

Het leven is niet bedoeld om onze tijd te verdoen met zoeken naar die ene ware.nHet leven is bestemd om de liefde van ons leven te vinden in onszelf.

Kattenvrouwtje

Tegenover me zit Marit, een vrouw van begin dertig. Ze is in tranen als ze vertelt dat haar relatie onlangs is geëindigd. Met wat doorvragen blijkt dat de pijn die ze ervaart vooral gerelateerd is aan de angst om alleen te blijven. Ze zegt letterlijk: ‘Ik wil mijn leven niet alleen doorbrengen en eindigen als een lelijke ouwe vrijster’. Die zag ik niet aankomen. Dat is dus wat oude mythen doen met jonge vrouwen die single zijn of worden. Het laat ons ook anno nu nog geloven dat als we niet in relatie zijn tot een geliefde, ons voorland is dat we lelijk en eenzaam oud worden. Het kattenvrouwtjesyndroom.

Het heeft weinig zin om haar te vertellen dat aan diezelfde tafel vrouwen van haar leeftijd zitten die ogenschijnlijk alles voor elkaar lijken te hebben – dus ook de relatie en zelfs kinderen – en in tranen zijn omdat ze zich afvragen of dit het nu allemaal is. We zijn kennelijk zo geconditioneerd met beelden dat een relatie ons gelukkig maakt, dat we er heel veel voor over hebben. Zelfs als het betekent dat we onszelf verliezen en elke morgen wakker worden naast de vrouw die niet goed voor ons is.

Minder compleet

Laten we eerlijk zijn. Op de lijst van grootste angsten prijkt – naast spreken in het openbaar, slangen, de dood en afwijzing – de angst voor het alleen zijn. We hebben kennelijk het idee dat als we alleen zijn, we minder compleet zijn. Het ‘er is iets mis met mij’ fenomeen. En om dat niet te hoeven voelen, nemen we genoegen met ‘beter iets dan niets’. We zijn simpelweg als de dood om alleen te blijven. Helaas. Het zorgt ervoor dat we in ongezonde relaties blijven hangen, trouwen en weer scheiden, het voor onszelf goedpraten en dat terwijl we ronddraaien in vicieuze cirkels. En ondertussen voelen we ons alleen. Maar we mogen dat niet voelen van onszelf. We hebben tenslotte die relatie. De meeste single vrouwen om mij heen zijn moedige, krachtige vrouwen die bewust in het leven staan en alles wat op hun pad komt, ten volste omarmen. Zij omringen zich met mensen om hen heen omwille van de aanvulling. Niet uit een behoefte of een tekort. Wat deze vrouwen gemeen hebben is dat ze begrijpen dat sommige stappen in het leven nou eenmaal beter alleen genomen kunnen worden. Om uit te zoeken waar ze naartoe willen en wie ze willen zijn. Zij geloven in de liefde, maar ze geloven vooral in zichzelf. Een wijze single vriendin sprak onlangs de voor mij magische woorden; ‘een behoeftig mens + een behoeftig mens maakt twee behoeftige mensen. Een tevreden mens + een tevreden mens maakt de optelsom van twee tevreden mensen. Welke hebben de meeste kans om in een langdurige relatie te verblijven denk je?’ Single door het leven gaan, gaat over tevredenheid, met jezelf in de eerste plaats en met de keuzes in je leven als vervolg daarop. Tenslotte moeten we het in het leven vooral hiervan hebben; van onszelf en de manier waarop we ons leven inrichten. Ongeacht of we alleen zijn of niet. Als we niet blij zijn met onszelf, niet blij zijn met wie we zijn en wat en waarom we doen wat we doen, bestaat de kans dat we noch onze draai vinden als single, noch in de relatie. In het laatste geval zullen we dan onze behoeften op het bordje van de ander leggen en vroeg of laat zitten we met de relationele brokken. En begint het riedeltje weer van vooraf aan.

Natuurlijk

De enige reden waarom single zijn zwaar kan aanvoelen, is door het sociale stigma dat heerst. Onafhankelijke vrouwen met zelfvertrouwen moeten wel dominant zijn en arrogant. Er moet wel iets mis met je zijn om nog alleen te zijn. Single zijn is wat mij betreft net zo natuurlijk als samenzijn. Het een is niet beter dan het ander – sterker nog; alleen-zijn en in relatie zijn, vullen elkaar aan. Als jij je leven als single op een betekenisvolle, vervullende manier kunt vormgeven, is de kans groter dat je ook in een relatie een gezond evenwicht vindt tussen ik-tijd en wij-tijd. Hoe kan het toch dat onze relationele status symbool staat voor de status in ons leven? Wat maakt dat in relatie zijn synoniem lijkt aan onze eigenwaarde? Hoe het ook zij, het beeld van de single is kleinburgerlijk en vervormd. Er zijn veel singles die een wezenlijke bijdrage leveren aan het geluksquotiënt. Inmiddels leven we in een samenleving waarin minstens net zoveel singles zijn als dat er gezinnen zijn. En toch houden we een maatschappij die georiënteerd is op meer dan één. Of we nu in de supermarkt lopen, een restaurant bezoeken of een hotel boeken. En dan spreek ik nog niet van de legio boeken die gaan over liefdesrelaties.

Meesterschap

Als je emotioneel krachtig genoeg bent en veilig in jezelf, zul je je realiseren dat een single bestaan je de gelegenheid geeft om volledig eigenaar te zijn van je eigen schema, je eigen leven en je eigen beslissingen. Je zult ervaren dat je in je alleenheid de kans vindt om te ontdekken wie je bent en dan hoef je niet meer buiten jezelf te kijken om te zien hoe waardevol jij zelf bent. Single zijn mag gevierd worden als meesterschap – het is de meest langdurige relatie die je ooit zult hebben. Als single vrouw ben je in de luxe positie om je eigen identiteit neer te zetten, zonder toestemming en zonder input van die ene ander. En bedenk je: je denkt niet na over wie je bent; je ervaart wie je bent door voluit te gaan. Je bent gepermitteerd fouten te maken. Je dromen na te jagen. De verkeerde afslag te nemen. Uit te zoeken waar je zo hard van moet lachen dat het aanstekelijk werkt. Je mag experimenteren en steeds weer opnieuw beginnen. Je hoeft je niet te verontschuldigen voor jouw verre van perfecte reis op weg naar daar waar jouw bestemming ligt. En realiseer je dit: een vrouw die zichzelf goed kent, is een vrouw die je graag wil kennen.

Verwerken

Ik realiseer me dat het pleidooi om van je periode in het land der alleenstaanden een leerzame en betekenisvolle reis te maken, makkelijker gezegd is dan gedaan. Voor de singles die uit een relatie komen, is alleen zijn een aanpassing die veelal gepaard gaat met weerstand. De overgang van samen naar alleen brengt veelal negatieve emoties met zich mee, waardoor het lastig is door de tranen heen te kijken naar wat de mogelijkheden zijn van het single zijn. En dat is oké. Om het single zijn te kunnen omarmen is het belangrijk eerst de aandacht te richten op het verwerken van de shock, de angst en eventuele boosheid. Anders blijf je waar je bent en zul je je mogelijk verliezen in seriële relaties. En mis je de kans op de relatie met jezelf.

Single zijn is net zo natuurlijk als samenzijn

Systeem

Febe is 39 jaar en leeft sinds vijf jaar als single. De laatste drie jaar is ze over deze status meer dan tevreden. Op haar 34ste realiseert Febe zich dat de relaties waaruit ze komt, redelijk kort duren (tussen de anderhalf en vier jaar) en dat haar aandeel daarin groot is. Heel groot. Haar ogen gaan pas echt open als haar beste vriend haar een patroon voorhoudt waarin ze keer op keer terecht komt; hevig verliefd in het begin – dit duurt een half jaar – dan neemt ze steeds meer ruimte in voor zichzelf om zich vervolgens fysiek en emotioneel af te wenden van de persoon waar ze op dat moment mee is. En alle keren dat Febe in dit proces zit, zorgt ze ervoor dat ze haar aandacht al weer op een ander heeft gericht. Zo hoeft ze in ieder geval niet alleen te zijn, voegt ze er zelf aan toe.

Febe besluit in therapie te gaan om uit te vinden wat er in haar systeem zit waardoor zij slechts kort in een relatie blijft en wat precies maakt dat ze het lastig vindt om alleen te zijn. Het wordt een proces waarin Febe zichzelf onder ogen komt, afrekent met de onveiligheid uit haar jeugd en bovendien leert om zichzelf lief te hebben. Gedurende deze periode heeft ze wel af en toe seks en daarover vertelt ze hoe het haar verbaast dat na één seksdate, sommigen maar blijven ‘plakken’. Ze zegt letterlijk; ‘het lijkt wel of in dat ene sekscontact de huwelijkse gelofte wordt uitgesproken’. Febe kiest ervoor alleen te blijven en haar leven te focussen op zichzelf, het verwezenlijken van wat voor haar belangrijk is en leuke dingen te doen met vrienden en familie. Inmiddels erkent ze wel dat ze ruimte voelt voor een andere vrouw in haar leven. ‘Ik heb mijn leven op orde. Ik weet wie ik ben en waar ik vandaan kom. Ik heb afgerekend met destructieve delen in mezelf en heb een integer en liefdevol netwerk om me heen.’ Febe voegt eraan toe dat ze wat ze nu voelt ten aanzien van een eventuele relatie, niet eerder gevoeld werd. Ze heeft geen haast en zoekt niet. Ze vertrouwt erop dat de partner die voor haar bestemd is, haar pad wel kruist. Tot die tijd heeft ze het goed met zichzelf. Febe straalt terwijl ze deze woorden uitspreekt.

Single zijn mag gevierd worden als meesterschap

Allergrootste nonsens

Als laatste wil ik nog één hardnekkige mythe ontmaskeren; single zijn en onafhankelijkheid. Velen geloven dat hoe langer je alleen bent, hoe lastiger het nog is de liefde in je leven toe te laten, een relatie aan te gaan. Bij dezen; de allergrootste nonsens. Liefde en relaties zijn twee heel verschillende thema’s. De liefde is geen relatie. Liefde gaat over de kwaliteit van geven vanuit je hart. Liefde is weten wie je bent en jouw zijn delen met liefdevolle anderen. Liefde is met een open hart naar jezelf toe bewegen en er voor anderen zijn. En als relatietherapeut heb ik deze vorm van liefde veelal verloren zien gaan in de context van een relatie. Happy singles zijn juist heel goed in staat om vanuit vrijheid lief te hebben. Een open hart betekent, dat ondanks tegenwind, je blijft doen wat je kunt om in beweging te blijven. In het single zijn hebben we aandacht voor onze innerlijke behoeften. Staan we bewust stil bij het goed voor onszelf zorgen. Het is een periode die bij uitstek geschikt is om te experimenteren wat bij ons past, wat we nodig hebben voor onszelf en waar we gelukkig van worden. Spendeer geen tijd aan je zorgen maken of je ooit nog wel die ene vrouw gaat ontmoeten. Het is een mentale valkuil die je gevangen houdt in hoop. Hoop die nergens naartoe leidt. Single zijn betekent juist het voluit benutten van je vrijheid. Single zijn voorziet in het vitale ervaren van jouw zijn. Het enige wat je ervoor hoeft te doen, is je status van alleen zijn optimaal benutten.