Iedereen is single. Hoewel we hopen op, verlangen naar en bidden voor die ene ware andere, is onze natuurlijke staat van zijn ons alleen zijn. We hebben ouders, broers en/of zussen, vriendschappen en geliefden, maar er is niemand die onze alleenheid opheft. Niemand kruipt in onze huid en niemand voelt exact wat wij voelen. En dat is maar goed ook. Ons alleen zijn is hét moment om uit te vinden waar we naartoe willen in ons leven en wie we zijn. Er is geen omstandigheid die zó geschikt is om te ontdekken, te ervaren en in beweging te zijn. Omarm het gegeven dat je één persoon bent, alleen in je uniekheid, alleen in alles wat je voelt en denkt. Een wereld van vrijheid, rust en zelf-acceptatie ligt voor handen. In dit artikel neem ik je mee in de waarden, lusten en lasten van het leven als single.

Het leven is niet bedoeld om onze tijd te verdoen met zoeken naar die ene ware.nHet leven is bestemd om de liefde van ons leven te vinden in onszelf.

Kattenvrouwtje

Tegenover me zit Marit, een vrouw van begin dertig. Ze is in tranen als ze vertelt dat haar relatie onlangs is geëindigd. Met wat doorvragen blijkt dat de pijn die ze ervaart vooral gerelateerd is aan de angst om alleen te blijven. Ze zegt letterlijk: ‘Ik wil mijn leven niet alleen doorbrengen en eindigen als een lelijke ouwe vrijster’. Die zag ik niet aankomen. Dat is dus wat oude mythen doen met jonge vrouwen die single zijn of worden. Het laat ons ook anno nu nog geloven dat als we niet in relatie zijn tot een geliefde, ons voorland is dat we lelijk en eenzaam oud worden. Het kattenvrouwtjesyndroom.

Het heeft weinig zin om haar te vertellen dat aan diezelfde tafel vrouwen van haar leeftijd zitten die ogenschijnlijk alles voor elkaar lijken te hebben – dus ook de relatie en zelfs kinderen – en in tranen zijn omdat ze zich afvragen of dit het nu allemaal is. We zijn kennelijk zo geconditioneerd met beelden dat een relatie ons gelukkig maakt, dat we er heel veel voor over hebben. Zelfs als het betekent dat we onszelf verliezen en elke morgen wakker worden naast de vrouw die niet goed voor ons is.

Minder compleet

Laten we eerlijk zijn. Op de lijst van grootste angsten prijkt – naast spreken in het openbaar, slangen, de dood en afwijzing – de angst voor het alleen zijn. We hebben kennelijk het idee dat als we alleen zijn, we minder compleet zijn. Het ‘er is iets mis met mij’ fenomeen. En om dat niet te hoeven voelen, nemen we genoegen met ‘beter iets dan niets’. We zijn simpelweg als de dood om alleen te blijven. Helaas. Het zorgt ervoor dat we in ongezonde relaties blijven hangen, trouwen en weer scheiden, het voor onszelf goedpraten en dat terwijl we ronddraaien in vicieuze cirkels. En ondertussen voelen we ons alleen. Maar we mogen dat niet voelen van onszelf. We hebben tenslotte die relatie. De meeste single vrouwen om mij heen zijn moedige, krachtige vrouwen die bewust in het leven staan en alles wat op hun pad komt, ten volste omarmen. Zij omringen zich met mensen om hen heen omwille van de aanvulling. Niet uit een behoefte of een tekort. Wat deze vrouwen gemeen hebben is dat ze begrijpen dat sommige stappen in het leven nou eenmaal beter alleen genomen kunnen worden. Om uit te zoeken waar ze naartoe willen en wie ze willen zijn. Zij geloven in de liefde, maar ze geloven vooral in zichzelf. Een wijze single vriendin sprak onlangs de voor mij magische woorden; ‘een behoeftig mens + een behoeftig mens maakt twee behoeftige mensen. Een tevreden mens + een tevreden mens maakt de optelsom van twee tevreden mensen. Welke hebben de meeste kans om in een langdurige relatie te verblijven denk je?’ Single door het leven gaan, gaat over tevredenheid, met jezelf in de eerste plaats en met de keuzes in je leven als vervolg daarop. Tenslotte moeten we het in het leven vooral hiervan hebben; van onszelf en de manier waarop we ons leven inrichten. Ongeacht of we alleen zijn of niet. Als we niet blij zijn met onszelf, niet blij zijn met wie we zijn en wat en waarom we doen wat we doen, bestaat de kans dat we noch onze draai vinden als single, noch in de relatie. In het laatste geval zullen we dan onze behoeften op het bordje van de ander leggen en vroeg of laat zitten we met de relationele brokken. En begint het riedeltje weer van vooraf aan.

Natuurlijk

De enige reden waarom single zijn zwaar kan aanvoelen, is door het sociale stigma dat heerst. Onafhankelijke vrouwen met zelfvertrouwen moeten wel dominant zijn en arrogant. Er moet wel iets mis met je zijn om nog alleen te zijn. Single zijn is wat mij betreft net zo natuurlijk als samenzijn. Het een is niet beter dan het ander – sterker nog; alleen-zijn en in relatie zijn, vullen elkaar aan. Als jij je leven als single op een betekenisvolle, vervullende manier kunt vormgeven, is de kans groter dat je ook in een relatie een gezond evenwicht vindt tussen ik-tijd en wij-tijd. Hoe kan het toch dat onze relationele status symbool staat voor de status in ons leven? Wat maakt dat in relatie zijn synoniem lijkt aan onze eigenwaarde? Hoe het ook zij, het beeld van de single is kleinburgerlijk en vervormd. Er zijn veel singles die een wezenlijke bijdrage leveren aan het geluksquotiënt. Inmiddels leven we in een samenleving waarin minstens net zoveel singles zijn als dat er gezinnen zijn. En toch houden we een maatschappij die georiënteerd is op meer dan één. Of we nu in de supermarkt lopen, een restaurant bezoeken of een hotel boeken. En dan spreek ik nog niet van de legio boeken die gaan over liefdesrelaties.

Meesterschap

Als je emotioneel krachtig genoeg bent en veilig in jezelf, zul je je realiseren dat een single bestaan je de gelegenheid geeft om volledig eigenaar te zijn van je eigen schema, je eigen leven en je eigen beslissingen. Je zult ervaren dat je in je alleenheid de kans vindt om te ontdekken wie je bent en dan hoef je niet meer buiten jezelf te kijken om te zien hoe waardevol jij zelf bent. Single zijn mag gevierd worden als meesterschap – het is de meest langdurige relatie die je ooit zult hebben. Als single vrouw ben je in de luxe positie om je eigen identiteit neer te zetten, zonder toestemming en zonder input van die ene ander. En bedenk je: je denkt niet na over wie je bent; je ervaart wie je bent door voluit te gaan. Je bent gepermitteerd fouten te maken. Je dromen na te jagen. De verkeerde afslag te nemen. Uit te zoeken waar je zo hard van moet lachen dat het aanstekelijk werkt. Je mag experimenteren en steeds weer opnieuw beginnen. Je hoeft je niet te verontschuldigen voor jouw verre van perfecte reis op weg naar daar waar jouw bestemming ligt. En realiseer je dit: een vrouw die zichzelf goed kent, is een vrouw die je graag wil kennen.

Verwerken

Ik realiseer me dat het pleidooi om van je periode in het land der alleenstaanden een leerzame en betekenisvolle reis te maken, makkelijker gezegd is dan gedaan. Voor de singles die uit een relatie komen, is alleen zijn een aanpassing die veelal gepaard gaat met weerstand. De overgang van samen naar alleen brengt veelal negatieve emoties met zich mee, waardoor het lastig is door de tranen heen te kijken naar wat de mogelijkheden zijn van het single zijn. En dat is oké. Om het single zijn te kunnen omarmen is het belangrijk eerst de aandacht te richten op het verwerken van de shock, de angst en eventuele boosheid. Anders blijf je waar je bent en zul je je mogelijk verliezen in seriële relaties. En mis je de kans op de relatie met jezelf.

Single zijn is net zo natuurlijk als samenzijn

Systeem

Febe is 39 jaar en leeft sinds vijf jaar als single. De laatste drie jaar is ze over deze status meer dan tevreden. Op haar 34ste realiseert Febe zich dat de relaties waaruit ze komt, redelijk kort duren (tussen de anderhalf en vier jaar) en dat haar aandeel daarin groot is. Heel groot. Haar ogen gaan pas echt open als haar beste vriend haar een patroon voorhoudt waarin ze keer op keer terecht komt; hevig verliefd in het begin – dit duurt een half jaar – dan neemt ze steeds meer ruimte in voor zichzelf om zich vervolgens fysiek en emotioneel af te wenden van de persoon waar ze op dat moment mee is. En alle keren dat Febe in dit proces zit, zorgt ze ervoor dat ze haar aandacht al weer op een ander heeft gericht. Zo hoeft ze in ieder geval niet alleen te zijn, voegt ze er zelf aan toe.

Febe besluit in therapie te gaan om uit te vinden wat er in haar systeem zit waardoor zij slechts kort in een relatie blijft en wat precies maakt dat ze het lastig vindt om alleen te zijn. Het wordt een proces waarin Febe zichzelf onder ogen komt, afrekent met de onveiligheid uit haar jeugd en bovendien leert om zichzelf lief te hebben. Gedurende deze periode heeft ze wel af en toe seks en daarover vertelt ze hoe het haar verbaast dat na één seksdate, sommigen maar blijven ‘plakken’. Ze zegt letterlijk; ‘het lijkt wel of in dat ene sekscontact de huwelijkse gelofte wordt uitgesproken’. Febe kiest ervoor alleen te blijven en haar leven te focussen op zichzelf, het verwezenlijken van wat voor haar belangrijk is en leuke dingen te doen met vrienden en familie. Inmiddels erkent ze wel dat ze ruimte voelt voor een andere vrouw in haar leven. ‘Ik heb mijn leven op orde. Ik weet wie ik ben en waar ik vandaan kom. Ik heb afgerekend met destructieve delen in mezelf en heb een integer en liefdevol netwerk om me heen.’ Febe voegt eraan toe dat ze wat ze nu voelt ten aanzien van een eventuele relatie, niet eerder gevoeld werd. Ze heeft geen haast en zoekt niet. Ze vertrouwt erop dat de partner die voor haar bestemd is, haar pad wel kruist. Tot die tijd heeft ze het goed met zichzelf. Febe straalt terwijl ze deze woorden uitspreekt.

Single zijn mag gevierd worden als meesterschap

Allergrootste nonsens

Als laatste wil ik nog één hardnekkige mythe ontmaskeren; single zijn en onafhankelijkheid. Velen geloven dat hoe langer je alleen bent, hoe lastiger het nog is de liefde in je leven toe te laten, een relatie aan te gaan. Bij dezen; de allergrootste nonsens. Liefde en relaties zijn twee heel verschillende thema’s. De liefde is geen relatie. Liefde gaat over de kwaliteit van geven vanuit je hart. Liefde is weten wie je bent en jouw zijn delen met liefdevolle anderen. Liefde is met een open hart naar jezelf toe bewegen en er voor anderen zijn. En als relatietherapeut heb ik deze vorm van liefde veelal verloren zien gaan in de context van een relatie. Happy singles zijn juist heel goed in staat om vanuit vrijheid lief te hebben. Een open hart betekent, dat ondanks tegenwind, je blijft doen wat je kunt om in beweging te blijven. In het single zijn hebben we aandacht voor onze innerlijke behoeften. Staan we bewust stil bij het goed voor onszelf zorgen. Het is een periode die bij uitstek geschikt is om te experimenteren wat bij ons past, wat we nodig hebben voor onszelf en waar we gelukkig van worden. Spendeer geen tijd aan je zorgen maken of je ooit nog wel die ene vrouw gaat ontmoeten. Het is een mentale valkuil die je gevangen houdt in hoop. Hoop die nergens naartoe leidt. Single zijn betekent juist het voluit benutten van je vrijheid. Single zijn voorziet in het vitale ervaren van jouw zijn. Het enige wat je ervoor hoeft te doen, is je status van alleen zijn optimaal benutten.